Wereldwijd liggen meer dan 3 miljoen wrakken op de bodem van de zee. Daarvan liggen er naar schatting een 280-tal in het Belgisch gedeelte van de Noordzee. Twee derde van die wrakken dateren uit de Eerste en Tweede wereldoorlog. Het gaat voornamelijk over vissersschepen van zo'n 17 verschillende nationaliteiten.
Scheepswrakken zijn vooral bij duikers heel populair. "Ze geven een mooi beeld van de cultuur en technologie uit een specifiek moment in de geschiedenis", klinkt het in het persbericht. Daarnaast vormen ze schuiloorden voor verschillende soorten fauna en flora die bijdragen tot de biodiversiteit van de Noordzee.
Momenteel zijn al 11 scheepswrakken in het Belgisch deel van de Noordzee erkend als cultureel erfgoed onder water, waaronder de West-Hinder, de SS Kilmore en 't Vliegent Hert. Minister Van Quickenborne komt nu met een nieuwe wet die het mogelijk maakt dat alles wat 100 jaar onder water ligt en een cultureel, historisch of archeologisch karakter heeft, automatisch beschouwd wordt als erfgoed.
Als een wrak beschermd is, mogen er zonder toestemming geen werkzaamheden als baggerwerken uitgevoerd worden in de nabijheid van de wraksite. Er worden ook specifieke beschermingsmaatregelen opgelegd als een verbod op sleepvissen of het uitwerpen van een anker.
Dat zal ook allemaal gecontroleerd worden, door het directoraat-generaal Scheepvaart, de scheepvaartpolitie, douane en defensie. Zij kunnen rond waardevolle wrakken automatisch verdachte schepen opsporen en desnoods controleren. Ook vanuit de lucht - via het vliegtuig dat de uitstoot op schepen controleert - zal er worden op toegezien. Wie erfgoed meeneemt van een waardevolle site kan voor de strafrechter gebracht worden en loopt kans op boetes die oplopen tot 160.000 euro.
Het voorbije jaar hebben wetenschappers 55 wrakken grondig bestudeerd en in beeld gebracht. Ze verzamelden onder meer historische gegevens en informatie over de conditie en de fauna en flora van het wrak. In de toekomst werken de onderzoekers volop verder: nog meer dan 200 wrakken op de bodem van de Noordzee werden nog niet onderzocht.
De minister wil dat zoveel mogelijk mensen kunnen kennismaken met de geheimen van de Noordzee. Bij het begin van de zomer start daarom een campagne over de 'geheimen van de Noordzee', waarbij de onderzoeksrapporten ook online beschikbaar worden gemaakt. Daarnaast wordt ook wrakduiken gepromoot: verschillende duikverenigingen leveren waardevolle bijdragen, en zullen dus worden betrokken bij de campagne.
