Vlaanderen beschermt belangrijke archeologische sites om ze te behouden voor toekomstige generaties. "Sites zoals de Zwinhavens zijn van "onschatbare waarde voor onze kennis over het menselijk verleden. We moeten ze koesteren en zo voorzichtig mogelijk behandelen. Dat doen we in de eerste plaats door ze te bewaren in de bodem. Daarom worden beide Zwinhavens beschermd als archeologische site", zegt Vlaams minister Matthias Diependaele.
De geul waarrond vandaag natuurcentrum het Zwin is opgetrokken, is het laatste restant van een getijdegeul die in de middeleeuwen fungeerde als slagader van de internationale handel. De Zwingeul vormde een langgerekt havensysteem langs waar goederen, mensen en gedachten Vlaanderen in- en uitvoeren. Dat zorgde voor een culturele en economische groei in de regio rond Brugge.
Na 1500 waren de economische hoogdagen van Brugge en zijn voorhavens voorbij en verzandde het middeleeuwse havencomplex. Wat overbleef zijn een reeks verdwenen havensites, verborgen in het polderlandschap van vandaag.
De laatste jaren heeft onderzoek van de UGent aangetoond dat met een combinatie van traditionele en nieuwe onderzoekstechnieken de middeleeuwse voorhavens minutieus in kaart kunnen worden gebracht en dat waardevolle nieuwe informatie kan worden ingewonnen.
De onderzoeksresultaten van de Universiteit van Gent waren voor het agentschap Onroerend Erfgoed de aanleiding om na te gaan of de verdwenen Zwinhavens Hoeke en Monnikerede ook in aanmerking kwamen voor een bescherming als archeologische site. "Sites zoals de Zwinhavens Monnikerede en Hoeke zijn van onschatbare waarde voor onze kennis over onze Vlaamse geschiedenis", zegt minister Diependaele.
