Europa Nostra, de Europese stem van het maatschappelijk middenveld die zich inzet voor het cultureel en natuurlijk erfgoed, en het Instituut van de Europese Investeringsbank (EIB) hebben vandaag de zeven meest bedreigde sites in Europa bekendgemaakt voor 2023.
"Zo willen we een boodschap van hoop, solidariteit en steun overbrengen aan de lokale gemeenschappen en activisten die vastbesloten zijn om de sites te redden. Samen met onze partners (Europese en lokale) zullen wij technische expertise ter beschikking stellen, mogelijke financieringsbronnen zoeken en ons brede netwerk mobiliseren om hun zaak en hun inspanningen te steunen", zegt Guy Clausse van Europa Nostra.
Opvallend: ook het station van Kortrijk staat op de lijst. Aanleiding is de dreigende sloop voor de ontwikkeling van een nieuw station, aangekondigd in 2015. Lokale burgers en organisaties voerden via petities al campagne tegen de sloop.
De nominatie werd ingediend door de Vlaamse Vereniging voor Industriële Archeologie (VVIA). "We willen de aandacht vestigen op de bedreiging van spoorweg- en transporterfgoed, de erkenning en bescherming van recent en na-oorlogs erfgoed", zei Hendrik Nelde.
De selectie werd gemaakt op basis van het uitzonderlijke erfgoedbelang en de culturele waarde van elk van de sites, en het ernstige gevaar waarmee zij vandaag de dag worden geconfronteerd.
Een eerste station werd gebouwd in 1839, volgens de Europese trend van het neoclassicisme. Als communicatiecentrum herbergde het gebouw in Kortrijk geleidelijk andere openbare diensten, zoals een telegraafkantoor in 1851 en een postkantoor tussen 1850 en 1905.
Kortrijk werd een belangrijk spoorwegknooppunt op de weg naar Frankrijk en werd daarom in 1944, na de invasie van Normandië, zwaar gebombardeerd. Meer dan 1.800 gebouwen, waaronder het station, werden verwoest.
Een nieuw station werd in 1951 gebouwd naar ontwerp van de Kortrijkse architect Pierre Albert Pauwels, een van de belangrijke figuren uit de Belgische hedendaagse architectuur. De verbouwing van het station volgde de stijl van Expo 58, een "discussie" tussen neoklassieke en hedendaagse elementen.
De Partizanenbegraafplaats in Bosnië Herzegovina, het Fort Tchakvinji in Georgië, het Zustershuisensemble in Duitsland, het Memento Park in Hongarije, het cultuurlandschap van Sveti Stefan in Montenegro en de Watermolens van Bistrica in Servië vervolledigen de lijst.
De zeven geselecteerde sites komen in aanmerking voor een erfgoedsubsidie van 10.000 euro om te helpen bij de uitvoering van een overeengekomen activiteit.
Ook stad Kortrijk reageert op de aanstelling: "Als stad proberen wij verstandig om te springen met ons verleden, maar wel zonder dat dit ten koste gaat van de toekomst. Kortrijk verdient een nieuw, modern en voor iedereen toegankelijk station."
