Insecten zijn een waardevolle bron van eiwitten en bieden daarom een alternatief als grondstof voor dierenvoeder en voedsel voor de mens, voor ‘feed’ en ‘food’. Via projecten zoals Entomospeed wil Europa een veilige, voedzame en betaalbare voedselvoorziening op lange termijn voorzien.
In het Interregproject Entomospeed werken Vlaamse en Nederlandse onderzoekcentra samen om de uitdagingen rond de kweek van insecten voor consumptie aan te pakken. Het project focust op het onderzoek naar de beste omstandigheden voor een optimale kweek.
“Insecten zijn een potentiële eiwitbron en kunnen dienen voor zowel food als feed. Bij de mens zouden de insecten vlees kunnen vervangen of aanvullen. Bij de dieren zou het een duurzamer voederalternatief zijn voor soja, die voornamelijk uit Zuid-Amerika komt. De Europese Unie importeert grote hoeveelheden levensmiddelen en diervoeder uit derdewereldlanden. Het transport van deze producten heeft een enorme ecologische impact op het klimaat”, benadrukt Filip Wouters, projectmedewerker bij Entomospeed.
Een van de kernpunten waar Entomospeed op inzet, is de automatisatie. Door handenarbeid te vervangen door automatische kweeksystemen stijgt de efficiëntie en de opbrengst. Factoren zoals de temperatuur in de kweekcellen zijn zorgvuldig onderzocht. Via klimaatsensoren gaan de onderzoekers na wat de ideale temperatuur is voor de insectenkweek. Ook de oppervlakte-efficiëntie wordt bestudeerd. De verticale opstelling van de kweekbakken zorgt voor een grotere opbrengst per oppervlakte. Het verschil in omstandigheden bovenaan en onderaan de kweekbakken werd opgelost met een roterend systeem.
Ook de voeding voor de insecten zelf wordt geanalyseerd. Om de ecologische en economische impact te minimaliseren gebruikt het project reststromen als voeding voor de insecten. Reststromen zijn afvalstoffen en restanten van planten die na de oogst op het land blijven liggen, zoals aardappelstengels en koolbladen.
“We werken bovendien met een modulair systeem waarbij de kweeksystemen kunnen geleverd worden op maat van de boer en de regio. We verkiezen dit kleinschalige modulaire systeem boven een warehouse-systeem, een grote opslagruimte vol kweekinstallaties. Voor deze grote installaties is een immense hoeveelheid voedsel nodig voor de insecten. Deze voedselbronnen worden ook weer geïmporteerd van buiten Europa, wat tegen ons ecologische en economische idee zou werken”, aldus Filip Wouters. Ook de voorzitter van de Europese Commissie Ursula Von der Leyen benadrukt in haar politieke visie de noodzaak van een "van boer tot bord"-strategie om op een duurzame manier voedsel te produceren met een rechtvaardige opbrengst voor iedereen.
Voordat de insectensector verder kan evolueren moet echter de wetgeving rond insecten nog wat veranderen. “Er is momenteel nog geen duidelijk wettelijk kader, de novelfooddossiers over eetbare insecten zijn nog niet goedgekeurd. Deze dossiers beschrijven de voedselveiligheid en bijhorende procedure bij het gebruik van een bepaald voedingsproduct binnen Europa”, verduidelijkt Sharon Schillewaert, onderzoekexpert Vives. “Wanneer de dossiers goedgekeurd worden, verwachten we dat de consumptie van insecten bij het grote publiek zal toenemen”, voegt ze toe.
