Ook Europa eist meer fauna en flora in alle lidstaten. Daarom steunt Europa het project ‘Bomen plannen, beheren en planten’ met een financiering. Het project moet zorgen voor een beter boombeleid en meer aanplantingen in de Westhoek.
“Jaarlijks planten wij al heel wat bomen met de regionale landschappen en stadslandschappen, maar wij willen een versnelling hoger schakelen met een gemeentelijke samenwerking”, zegt Dirk Cuvelier van vzw Regionaal Landschap Westhoek en coördinator van het project. De vraag naar bomen stijgt, doordat mensen zich steeds meer bewust worden van de aanhoudende klimaatsveranderingen.
‘Bomen beheren, planten en plannen’, is een samenwerking tussen het RLW (Regionaal Landschap Westhoek), Stadlandschap ‘t West-Vlaamse Hart, Stadlandschap Leie en Schelde en Regionaal Landschap Houtland vzw. Dit zijn organisaties die zich per regio ontfermen over het landschap. Zij verstrekken ook informatie over de toerismemogelijkheden in de streek. Een van hun hoofddoelen is landschapsverfraaiing, wat ook een van de doelstellingen is van dit project.
Het project bestaat uit drie belangrijke delen. Ten eerste wordt met de verschillende stadslandschappen en deelnemende gemeenten een bomenplan opgesteld. “De bedoeling is dat we een inventaris opmaken met daaraan gekoppeld een beheerplan. Het beheerplan is een gedetailleerde weergave van het gemeentelijke bomenpatrimonium. Voor ambtenaren uit de gemeenten is dit belangrijk. Vaak worden zij geconfronteerd met vragen van inwoners die bijvoorbeeld vinden dat een boom van de gemeente te veel over hun tuin hangt. In dat beheerplan staat perfect vermeld wanneer de boom gesnoeid zal worden, dus dan worden er minder bomen zomaar omgekapt”, zegt Dirk Cuvelier. “Ook willen we samen met de gemeenten kijken waar er nieuwe aanplanting mogelijk is. Daarvoor maken we een kansenkaart op en hierbij is het belangrijk dat iedereen zijn zegje krijgt”, legt Dirk uit. De kansenkaart wordt in overleg met het lokaal bestuur en experts samengesteld en zorgt voor nieuwe aanplantmogelijkheden.
Voor de laatste pijler wordt er gerekend op het engagement en het initiatief van de burgers. “Wij organiseren een communicatiecampagne in iedere gemeente waar we langsgaan om het project grondig uit te leggen. We rekenen erop dat de burgers zelf het heft in handen willen nemen en dus ook naar een of meerdere lezingen komen. Hiervoor worden ze beloond met een klimaatboom die ze in hun eigen tuin kunnen planten”, aldus Dirk. Klimaatbomen zijn specifieke boomsoorten met een betere CO2 opslag dan andere bomen zoals een Franse esdoorn of een trompetboom. Het doel van de lezingen om mensen beter te informeren over wat ze kunnen doen om bij te dragen aan een mooi landschap én aan een beter leefmilieu.
De Europese Unie presenteerde in 2019 de European Green Deal, een gericht plan om de economie binnen de EU duurzaam te maken. “Het project wordt gesubsidieerd door de Europese Unie met een subsidie van 50 tot 75 procent op de totale projectkost”, zegt projectmedewerker Bert Pattyn. Vorig jaar kondigde de EU nog aan dat ze meer dan 280 miljoen euro aan dergelijke projecten wilde besteden. Dan gaat het specifiek om duurzaamheidsprojecten gericht op milieu en klimaatactie.
Het is vanzelfsprekend dat er niet overal aanplanting mogelijk is. Tim Struyve, consulent planning bij Natuurpunt, staat volledig achter het project maar waarschuwt ook om niet te veel bomen te planten. “Verbossing is naar schatting de tweede grootste bedreiging voor natuur in Europa. Natuur is altijd kiezen, vlinders en sprinkhanen leven het liefst in een open grasland. Door te veel aanplanting van bossen verdwijnt dat”, zegt Struyve. Elk dier heeft zijn eigen biotoop, dus hiervoor is er ook ruimte nodig. Het is belangrijk dat er een ecologisch evenwicht is en dat er voor elke diersoort een plekje is waar die zich thuis voelt. De aanhoudende klimaatverandering zorgt er ook voor dat bepaalde bomen moeite hebben om te overleven, legt Tim uit. “De beuken hebben zeer veel last gehad van de laatste twee warme zomers. Als de klimaatverwarming erger wordt, gaan ze er wel nog meer last van hebben, vooral de beuken die in de zon staan.” Het is dus belangrijk dat er een overzichtelijk boombeheer is en dat de gezondheid van de bomen ook af en toe gecontroleerd wordt.
